مدتیه میخوام در مورد «پدرسوخته» بودن شبکه بیبیسی چیزی بنویسم (شرمنده بابت این توصیف، ولی این محترمانهترین صفتیه که به ذهنم میرسه)! عملا موفقیت ایران در مسابقات والیبال باعث شد که این پست رو بنویسم.
چند وقت پیش یکی از دوستانم تو فیسبوک استتوسی تو این مایهها گذاشته بود:
گزیدهای از تیتر خبرهای مربوط به ایرانیهای خارج از ایران در سایت بیبیسی فارسی:
صدور حکم اعدام برای پنج ایرانی در امارات؛
اعدام برای سه ایرانی در مالزی به جرم قاچاق مواد مخدر؛
نروژ بازگرداندن اجباری ۴ پناهجوی ایرانی را آغاز کرد؛
ماموران اطلاعاتی ایران در آلمان فعال هستند؛
ممنوعالخروجی خبرنگار صداوسیما در ایتالیا لغو شد؛
خودسوزی یک پناهجوی ایرانی در هلند؛
بازداشت اعضای باند ایرانی قاچاق مواد روانگردان در مالزی.
و بعد بعضیها نتیجه گرفته بودن که چقدر ایرانیها آدمهای مزخرفی هستن که هر جای دنیا میرن افتضاح بالا میآرن. من اینو که دیدم داشتم از عصبانیت به خودم میپیچیدم؛ اون هم به دو دلیل! اول اینکه این شبکه بیبیسی چقدر حواسشونه دارن چیکار میکنن؛ و دوم اینکه چقدر ما حواسمون نیست دارن چه بلایی سرمون میآرن.
دقیقا یادم نیست، ولی چیزی حدود شش ماه تا یک سال پیش بود که یه روز -مثل اون وقتایی که آدم یهو یه چیزی براش روشن میشه- احساس کردم بعد از خوندن اخبارِ سایت بیبیسی فارسی (خیلی وقتا تیتر اخبارو اونجا چک میکردم) معمولا حالم چند لِول افت میکنه و این بیشتر از خوب نبودن کلیِ اوضاع مملکت و اینا بود. چیزی که بعد از دقت بیشتر متوجه شدم این بود که غیر از اخبار معمول و مرسوم (که اونها هم همیشه با بدترین لحنِ ممکن گزارش میشن!) کلی اخبار بیربط و ناخوشایند از وجودِ بیماریهای لاعلاج گرفته تا حوادث طبیعیِ جاهای پرت و گزارش قتل و اعدام و غیره، گزارش میشن (فکر نمیکنم خبری از اعدام در ایران درز کنه و حداقل در بخش «خبرهای کوتاه» سایت ذکری ازش نشه!). مثالهایی که دوستم (البته به قصد دیگهای) نوشته بود رو هم میشه به این لیست اضافه کرد.
اشتباه نکنین! من منظورم این نیست که اخبار ناراحت کننده وجود نداره (یا اینکه نباید جایی درج بشن) و ما ایرانیها همه گُلیم و اوضاع گل و بلبل است و چه و چه. ولی به نظرم نحوهی انتخاب اخبار رسانهای مثل بیبیسی کاملا با حواسجمعی و دقت طوری صورت میگیره که تا جایی که ممکنه حسِ ناامیدی و یاس و تیرگی رو به مخاطبشون منتقل کنن. آخرین نمونهاش که خیلی رو اعصابم بود خبر موفقیت تیم والیبال ایران (تا قبل از باخت به آمریکا) بود که من در اون چند روز هیچ اثری ازش تو صفحه اول سایت بیبیسی ندیدم و برای دیدنش باید حتما روی قسمت اخبار ورزشی کلیک میکردی (به نظرم این خبریه که به طور بدیهی باید در صفحه اول ذکر بشه، حالا نمیگم یه وقتی تیتر اول باشه).
در نهایت نکتهای که بیشتر از همه اذیتم میکنه این نیست که چرا اونا دارن اینطوری عمل میکنن. برام طبیعیه که رسانهای مثل بیبیسی در راستای منافع کشورش عمل کنه و هیچ اخلاقی رو (هرچند که در ظاهر خیلی ادعای حسن نیت و بیطرفی و رعایت اخلاق میکنن) رعایت نکنه . چیزی که بیشتر از همه آزارم میده این دست کم گرفتن تاثیر چنین رسانههایی رو افکارمون، تحلیلهامون و احساساتمونه؛ این ندیدنِ نحوه عملکردشون و اهداف پشتشه! چیزی که ناراحتم میکنه این نتیجهگیریهاییه که آدمها راحت بعد از خوندن چیزی شبیه استتوس دوستم میکنن. و یا اینکه آدمها چون از رسانههای ملی و منابع داخلی راضی نیستن راحت به منابع آلترنتیو اینچنینی (که در ظاهر خیلی هم ادعای بیطرفی دارن) اعتماد میکنن (اینجا منظورم بیشتر کسانیه که ایرانن و ماهواره دارن و یکی از منابع عمده اخبارشون شبکههای مثل بیبیسیه).
من واقعا ناراحت میشم وقتی میبینم اینقدر راحت با اعصاب یه سری آدم بازی میشه و خیلی از اونها هم اصلا حواسشون نیست که داره چه اتفاقی براشون میافته!
پینوشت: این هم که یه سری ایرانی برای بیبیسی کار می کنن برام نکته دردناک دیگهایه!
بعدا نوشت: امروز بیبیسی خبر باخت تیم والیبال ایران به چین رو در صفحه اول گذاشته بود!
سلام
قبول دارم به شدت
یه دونه مثال از خبری که باید گفت ولی نگفته زدی اونم والیباله. بعد هرچی دلت خواسته به بیبیسی گفتهای رفته
@محسن
اول اینکه مشکلم فقط با خبرهایی که باید گفت و نمیگن نیست، من کلی با اون بخش چرتی که نباید گفت و میگن مشکل دارم.ـ
دوم اینکه اگه مثال والیبال هم نبود باز عقیدم همین بود، این مثال انگیزهای شد که بیام پست بذارم. وقت نداشتم برم چیزایی که قبلا خبر زده بودن رو بگردم پیدا کنم، از دم دست ترین مثال استفاده کردم.ـ
سوم اینکه میتونی به حرفام مستقل از مثالهایی که زدم به عنوان یه تئوری نگاه کنی و یه مدتی خبرهاشون رو با این دید ببینی. فکر کنم قضیه برات اثبات بشه!ـ
چهارم اینکه تو واقعا فکر میکنی اینا که ادعای بیطرفی میکنن واقعا بیطرفانه عمل میکنن؟ عاشق چشم و ابروی من و تو و بروبچ هستن؟! یا نگران اعصابمونن؟ یا دلشون برای برقراری دموکراسی تو ایران میتپه؟ … ـ
من هم منظورم اینه که قاعدتا خوب بود وقت میذاشتی، یا مثلا یه مدت که با این نگاه بررسی میکردی یادداشت میکردی یا به خاطر میسپردی بعد میاومدی میگفتی که انقدر تهی از مصداق نشه ادعات. اون بخش چرتی که میگی نباید میگفت هم یه مقدار از این زاویه هم قابل بررسیه که بیبیسی به هر حال سعی میکنه بخشهایی از اخبار رو که رسانههای دیگه پوشش نمیدن بیشتر پوشش بده. هرچند این همهچیز رو توجیه نمیکنه.
و، البته که من فکر نمیکنم اینا واقعا بیطرفن. ولی آخرین خبرگزاریای هستن که باید بهشون فحش داد. دقیقا آخرین
@محسن
حالا مصداقش اینقدر مهمه؟ من که دستم به تزه، شما زحمتشو بکش! :دی
———-
ولی حالا نقدا این هم یه مصداق از چیزایی که رو اعصابن و نحوه گزارششون که خبر امروز یا دیروز بود:ـ
تعدد زوجات و عروسهای خردسال در یک فرقه مذهبی آمریکایی
http://www.bbc.co.uk/persian/world/2011/11/111128_u09_warren_jeffs_case.shtml
این به نظرم مصداق یه خبر پرت و بیربطه.ـ
یه فرقه تعطیل پیدا کردن که رئیسشون یه آدم داغونیه و کلی کثافت کاری کرده. بعد هم در غالب این خبر یه گیری به تعدد زوجات و عقاید خشک مذهبی و … (که یادآور جوامع توسعه یافتهست!) دادن.ـ
———-
خب اون نظر توئه، نظر منم اینه که از نظر فحش خوری جزو دو سه تای اوله. احتمالا بعدا که اسنادش در میآد بهتر میشه قضاوت کرد!!!ـ
@محسن
اینا ماشالا تو کار تولید مصداقن! امروز که اخبارو چک میکردم اینا رو میشد تو صفحه اول دید:ـ
——————–
بعد از سه روز این خبر هنوز تو صفحه اول وجود داره:ـ
سرمربی تیم ملی فوتبال ولز ‘خودکشی’ کرد
http://www.bbc.co.uk/persian/sport/2011/11/111128_l06_football_gs_suicide.shtml
یعنی هیچ خبر ورزشی دیگه نیست که این خبر باید سه روز جلو دید ملت باشه؟ اینقدر این خبر مهمه؟
——————–
امروز زیر تیتر اصلی این خبر اُمده:ـ
اسیدپاشی به صورت اعضای خانواده افغان به خاطر رد تقاضای ازدواج
http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2011/12/111201_k01_kunduz_acid_attack.shtml
یعنی تو این شلوغ پلوغی این خبر اینقدر مهمه که باید زیر تیتر اصلی بیاد؟!ـ
——————-
شکست تیم والیبال از چین هم بعد از سه روز هنوز در قسمت «از میان خبرها» تو صفحه اول هست. هیچ خبر ورزشی دیگهای تو ایران و جهان اتفاق نیفتاده که سه روز این خبر باید صفحه اول باشه.ـ
تیم والیبال ایران از چین شکست خورد
http://www.bbc.co.uk/persian/sport/2011/11/111129_l44_sport_nov29.shtml
و یادمون باشه خبرهای پیروزیشون رو اصلا تو صفحه اول نذاشتن!ـ
——————-
این خبر رو هم من چهار روزه که صفحه اول میبینمش!ـ
تجاوز زنان به مردان در زیمبابوه؛ ‘مراسم آئینی’
http://www.bbc.co.uk/persian/world/2011/11/111128_l08_zimbabwe_women_raping_men.shtml
——————-
محسن به نظرم نحوه عملکردشون یکم بیش از حد تابلوه! عمدا طوری اخبارو سِلِکت میکنن که کلمات و مفاهیم جنگ، مرگ، تجاوز، خشونت، بدبختی و … همینطور جلوی چشم مردم تکرار بشه. ـ
یه سری از این موارد رو برای رفرنس خودم مینویسم! تاریخ خبر هم همین تاریخ بالای کامنته.ـ
امروز این خبر در بخش خبرهای کوتاه امده:ـ
حکم اعدام برای زوجی که شیر رقیب تجاری خود را مسموم کردند
http://www.bbc.co.uk/persian/rolling_news/2011/12/111209_l03_rln_china_poisoned_milk.shtml
واقعا نمیفهمم این همه خبر تو دنیاست، یه همچین خبر کوچیکی اونم تو «چین» به چه درد مخاطب ایرانی میخوره!ـ
———-
این هم دوباره در بخش اخبار کوتاه امده:ـ
حداقل سی نفر در حریق در بیمارستانی در هند کشته شدند
http://www.bbc.co.uk/persian/rolling_news/2011/12/111209_l03_rln_kolkata_fire.shtml
———-
در راستای خبری که در کامنت قبل در مورد اسیدپاشی در افغانستان امده بود این خبر امروز زیر تیتر اصلی گذاشته شده:ـ
متهمان اسیدپاشی به صورت اعضای یک خانواده افغان دستگیر شدند
http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2011/12/111209_k02-kunduz-acid-attack.shtml
———-
امروز هم این خبر (که مربوط به حادثهای در چک/پراگ میشه) برای مدتی در صفحه اول در قسمت «از میان خبرها» بود:ـ
سگ های گرسنه صاحب خانه خود را کشتند
http://www.bbc.co.uk/persian/world/2011/12/111209_u07_czech_dog_women.shtml
واکنشها به شکنجه یک نوعروس در افغانستان:ـ
http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2011/12/111231_l78_af_victim.shtml
شماری از اعضای کابینه کرزی با نو عروس شکنجه شده، دیدار کردند:ـ
http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2011/12/111230_k02-sahargol-kabul.shtml