Dec 312012
 

– این سومین دفعه‌ست که اُمدم اینجا. هنگ‌کنگ رو می‌شه دروازه‌ی تمدن شرقِ دور و غرب دونست. شهری با فرهنگِ چینی که مدت‌ها (حدود ۱۵۰ سال) زیر نظر انگلیسی‌ها بوده تا اینکه در سال ۱۹۹۷ دوباره جزئی از چین شده. هرچند که بر پایه توافق‌نامه‌ی بین چین و انگلیس قراره تا سال ۲۰۴۷ هنگ‌کنگ از درجه بالایی از خودمختاری برخوردار باشه.

– این تقابل دو فرهنگ شرق و غرب رو مثلا می‌شه در جزیره‌ی هنگ‌کنگ خیلی واضح و حتی تا حدی تو ذوق زننده دید (هنگ‌کنگ چهار بخش مهم داره که بخش اصلی و مرکزی شهر رو جزیره‌ی هنگ‌کنگ می‌گن). جایی که معماری و شهرسازی مدرن و غربی دیوار-به‌-دیوار جنبه‌های سنتی و قدیمیِ زندگی مثل بازار سنتی چینی یا غذاخوری‌های سنتی قرار دارند و ترکیب ناهمگونی رو ایجاد کرده‌اند. من خیلی بین مردم اینجا زندگی نکرده‌ام و نسبت به این نظرم مطمئن نیستم ولی احساس مشابهی رو هم نسبت به زندگی مردم اینجا، خصوصا نسل جوون‌تر دارم که ترکیبی از فرهنگ چینی و مظاهر فرهنگ غربی هستن. فرهنگ‌شون در اصل چینیه ولی خیلی تحت تاثیر مظاهر پیشرفت و تکنولوژی قرار گرفته‌ن؛ آدم یک مقداری تکلیف خودشو نمی‌دونه که بالاخره این هستن یا اون…

– مردمْ اینجا خیلی سرگرم موبایل‌ها و تبلت‌هاشون هستن. مثلا تو مترو یا دارن فیلم (عملا بیشتر کارتون!) نگاه می‌کنن (برای من که این واقعا غیر قابل تصوره آدم سرِ پا فیلم ببینه)، یا دارن بازی می‌کنن یا دارن مسیج می‌فرستن. تقریبا کسی رو ندیدم که تو مترو کتاب دستش باشه یا با موبایل و تبلتش مطالعه کنه. با اینکه به نظر می‌آد جمعیت جوون زیادی داشته باشن ولی من بینشون خیلی کم کسی رو دیدم که مطالعه کنه. بر خلاف سوییس که برای یه مسیر ۱۵-۲۰ دقیقه‌ای بین ایستگاهِ دانشگاه تا مرکز شهر خیلی از آدما سرشون رو با کتاب خوندن گرم می‌کردن.

– هنگ‌کنگ خیلی فروشگاه و رستوران زیاد داره. یعنی به نظر می‌آد تفریح اصلی مردم خرید کردن و رستوران رفتنه. مثل نقل و نبات مراکز خرید کوچیک و بزرگ دارن و مردم برای گردش می‌آن مرکز خرید! بعد به مناسبت‌های مختلف دکورهای رنگی درست می‌کنن، با چراغ‌های رنگی تزیین‌شون می‌کنن، می‌ذارن وسط فروشگاه و مردم می‌آن جلوشون ژست می‌گیرن تا عکس بیاندازن؛ کاری که من اصلا نمی‌تونم درکش کنم!

– تا اونجایی که من فهمیدم اینجا صنعت درست و حسابی‌ای نداره و تعداد زیادی از مردم هم در فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و شغل‌های خدماتی کار می‌کنن. با این حال وضع زندگی مردم بد نیست. عملا مردم اینجا دارن سودِ هابِ تجاری بودنِ هنگ‌کنگ در منطقه جنوب شرقیِ آسیا رو می‌برن.

– یه جایی دیده بودم که مردم هنگ‌کنگ در تست آی‌کیو رتبه‌ی اول رو در بین کشورهای جهان کسب کرده بودن. منبع خبر رو یادم نمی‌آد، ولی یادمه چند جای دیگه هم دیدم که رتبه‌ی تست آی‌کیوشون بالا بود. یادمه دفعه‌ی قبل که اُمده بودم از بروبچ اینجا شنیده بودم که آموزش بچه‌ها و اینکه مدرسه خوبی برن خیلی برای پدر و مادرها مهمه. شاید این تا حدی نمره‌ی بالای تست آی‌کیو‌شون رو توجیح کنه. هرچند که من در دانشگاه و با دانشجوهای محلی اینجا و همینطور در برخوردم با آدم‌های عادی در شهر این حس بهم دست نداد و شاید حتی بتونم بگم حس برعکسی داشتم. برای مثال چند روز پیش که رفته بودم بانک، طرف برای کم کردن ۱۰۰۰۰ از ۱۵۰۰۰ از ماشین‌حساب استفاده کرد که من کلی تعجب کردم. با این حال آمار چیز دیگه‌ای رو می‌گه!

– از نحوه‌ی غذا درست کردن و غذا خوردن‌شون اصلا حس خوشایندی بهم دست نمی‌ده. نه اینکه غذاهاشون لزوما بدمزه باشه (هرچند که مزه‌هاشون خیلی نسبت به مزه‌هایی که ما عادت داریم متفاوته) ولی نحوه پختن و خوردنشون اصلا تر و تمیز نیست! خیلی از رستوران‌های محلی‌شون از نظر تمیزی چیزی شبیه کله‌پزی‌های خودمون هستن. بعضی‌هاشون استاد تولید بوهای وحشتناکی‌ان که آدم رو از خوردن هر غذایی زده می‌کنه. و بعد آدم شگفت‌زده می‌شه وقتی می‌بینه آدم‌های زیادی کنار خیابون ایستاده‌ن و دارن از این غذاها می‌خورن! در باب عجیب و غریب بودن عادات غذایی‌شون همین بس که از نوشیدنی‌های مورد علاقه‌شون شیر و لوبیا پخته‌ست. ترکیبی اینقدر عجیب و ناهمگون! هرچند که اونقدر که به نظر می‌رسه چیز بد مزه‌ای نیست! البته این رو هم باید اعتراف کنم که اینجا غذاهای خوشمزه هم خورده‌م که کلی باعث لذت و شادی شده ولی این در راستای تم اصلی غذاهاشون نبوده.

– سر و صدای شهر به طرز عجیبی زیاده. من همیشه عادت داشتم با موبایلم چیزی رو گوش کنم ولی این کار اینجا غیر ممکنه! با اینکه تهران شهر پرجمعیت‌تر و درهم‌تریه ولی آلودگی صوتیِ تهران اصلا به پای اینجا نمی‌رسه. صدای خود شهر، صدای چراغ‌های راهنما و پله‌برقی‌های مترو که برای هدایت افراد نابینا طراحی شدن، صدای تهویه‌های ساختمون‌ها و در آخر صدای بلندِ صحبت کردنِ مردم تو خیابون‌ها، فروشگاه‌ها و مترو همگی با هم مخلوط می‌شن و هومِ پس‌زمینه‌ی عجیب و غریبی رو درست می‌کنن که آدم سرسام می‌گیره.

– تا اونجایی که من می‌دونم هنگ‌کنگ حدود هفت-هشت تا دانشگاه داره که اوضاع‌شون نسبتا خوبه (از حافظه‌م می‌گم، که دو-سه تاشون رو تو رنکینگ ۱۰۰ تا دانشگاه اول دنیا دیده بودم). حداقل اونقدری که من از دانشگاه خودمون (CUHK) می‌بینم خوب پول خرج می‌کنن. البته چون اینجا درس نداشته‌م خیلی ایده‌ای خوبی در مورد کیفیت استاد‌ها و دانشجوها ندارم. احتمالا بعدا که بتونم بهتر قضاوت کنم در این مورد مطلبی خواهم نوشت…

 Posted by at 7:22 am
Dec 252012
 

عيسی گفت: «خيلی بر در ايستاده‏‌اند، ولی عزلت گزيناند که به حجله گام می‌نهند.»

[ انجیل توماس: آیه ۷۵ ]

 Posted by at 9:14 pm
Dec 212012
 

دارم به یک شِبه-سبزی‌خوار (شِبه-وِجِترین) استحاله پیدا می‌کنم! کِی فکرشو می‌کردم که یه روز از خوردن سوپ نودلی که پر از کاهو و هویج و قارچه لذت ببرم. یا اینکه بعد از غذا بلند شم خیلی شیک برم برای خودم یه ظرف میوه بخرم. و اینکه برم برای ناهار سفارش برنج و سبزیجات بدم…

زندگی چه بازی‌ها که با آدم نمی‌کنه!

 Posted by at 7:12 am
Dec 132012
 

اونایی که تو زندگی به کمتر از «مطلق» راضی نمی‌شن بیچاره‌ن، بیچاره!

پی‌نوشت: شاید باید این رو اضافه کنم که این پست در مذمت مطلق خواستن نیست، بلکه تاکیدیه بر سختی و دشواری این کار…

 Posted by at 4:05 am
Dec 082012
 

فیسبوک (و کلا شبکه‌های اجتماعی مجازی شبیهش) رو دوست ندارم.

اینطور که همه خبرها بی هیچ مناسبتی کنارِ هم می‌آن آدم رو نابود می‌کنه* و همه‌ی حسِ آدم نسبت به زندگی و اهمیتِ رخدادها رو خراب می‌کنه. وقتی اینطور بی‌ملاحظه، درد و شادی آدم‌ها کنارِ هم و در کنارِ جوک و طنز و خبرهای بی‌ربط می‌آد یواش‌یواش حساسیتِ آدم نسبت به اهمیت خیلی از اتفاق‌ها، نسبت به عمق‌شون و نسبت به احساسی که در پَسِشون نهفته‌ست از بین می‌ره. همه چیز در حد یک پیام تهیِ از هرگونه احساسی در یک محیط مجازی کاهش پیدا می‌کنه و ما فراموش می‌کنیم پشتِ همه‌ی این خبرها آدم‌هایی هستند که رنج می‌کشند، شاد می‌شوند و احساس دارند، که در پسِ  پرده احساساتِ عمیقی در جریانه و همین احساسات و عواطف هستند که اصلِ ماجرایی رو می‌سازند و به وقایع معنی و عمق می‌بخشند…

از این کاری که فیسبوک و امثالش به صورتِ ناخودآگاه با آدم‌ها و احساسات‌شون می‌کنند به هیچ وجه حسِ خوبی ندارم…

*: وقتی خبر فوت دوست عزیزی یا خبر حادثه‌ی آتش‌سوزی در مدرسه‌ای در کنار چندتا پستِ جُک و طنز بیایند واقعا به آدم حس بهتری دست نمی‌ده…

 Posted by at 4:33 pm
Dec 062012
 

امیدواری یا ناامیدی یک حالت ذهنی و یک وضیعت روانیه. ولی نکته‌ای که به نظرم خیلی مهمه و ما خیلی وقت‌ها ازش غافل می‌شیم اینه که امیدوار بودن یا ناامید بودن بیش از اینکه تحت تاثیر عوامل بیرونی باشه عملا یک انتخاب شخصیه. ما آدم‌ها خودمون تصمیم می‌گیریم که به آینده و تغییر اوضاع امیدوار باشیم یا خودمون رو تسلیم شرایط محیطی‌مون بدونیم و فکر کنیم سِیرِ وقایع جبری خواهند بود.

چرا توجه به این نکته مهمه؟ برای اینکه ما در عمل دنبال همون چیزهایی می‌ریم که در ذهن‌مون می‌گذره. اگه امکان رخدادی اصلا در ذهن‌مون وجود نداره، اگه هیچ تصوری از امید به تغییر و بهبود اوضاع نداریم و هیچ احتمالی رو برای رسیدن به آرامش و … قائل نیستیم مطمئنا در عمل هم چنین اتفاق‌هایی برای ما نخواهند افتاد…

 Posted by at 9:05 pm
Dec 012012
 

بعد از مدت‌ها دوربین رو برداشتم و از خونه زدم بیرون…

 Posted by at 9:27 am
Nov 262012
 

من مقاله‌ی «حسین (ع) جنگ‌طلب نبود» از «احمد قابل» که در مورد ماه‌های پایانی زندگی امام حسین (ع) و دلیل خروجش هست رو به تازگی در سایت کلمه دیده‌م (گویا تاریخ انتشار نوشته به سال ۱۳۸۴ بر می‌گرده). این روایت به صورت خاص بر صلح‌طلبیِ امام تاکید داره و برخلاف تصور عده‌ای (تصور رایج دوران ما؟) قصد داره نشون بده امام با هدف قیام مسلحانه و خروج بر حاکم وقت از مدینه خارج نشد؛ بلکه این تصمیم از طرف امام حسین (ع) به این علت گرفته شد که از جانب حکومت (و بعد از مرگ معاویه) عملا دو گزینه پیش روی امام قرار داده شده بود؛ بیعت با یزید و یا مرگ. و امام از روی ناچاری برای نجات جان خودش و خانواده‌اش و حفظ عزتش از مدینه راهی مکه می‌شه و باقی ماجرای تلخی که…

این چند پاراگراف اول مقاله‌ی بالاست که عملا ایده‌ی کلی نوشته رو بیان می‌کنه و بقیه نوشته به ذکر واقعه، بیان تاریخ، شاهد اُوردن، و استدلال کردن در تایید این بخش آغازین مقاله می‌پردازه. خوندن متن کامل مقاله رو توصیه می‌کنم.

… انّی لم اخرج اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما، و لکن خرجت لطلب الإصلاح فی امّة جدّی، ارید أن آمر بالمعروف و أنهی عن المنکر و أسیر بسیرة جدّی و ابی علیّ بن ابی طالب، فمن قبلنی بقبول الحقّ فالله اولی بالحقّ، و من ردّ علیّ هذا، اصبر حتّی یقضی الله بینی و بین القوم بالحقّ و هو خیر الحاکمین.

متن یاد شده، بخش اصلی و پایانی وصیت نامه‌ی مکتوب سید الشهداء، حسین بن علی (ع) است که فرازهای آغازین آن، مورد توجه سخنرانان و تحلیل‌گران تاریخ عاشورا قرار گرفته، ولی بخش پایانی آن کمتر مورد تحلیل و بررسی بوده است. حتی برداشت‌های رایج از این متن، بر خلاف بخش پایانی و متضاد با آن ارائه شده است. یعنی آنجا که می گوید «… و من ردّ علیّ هذا، اصبر …= … اگر کسی امر به معروف و نهی از منکر و پیشنهادهای اصلاحی مرا نپذیرد، صبر می‌کنم تا خداوند بین من و گروه مسلمانان داوری کند و او بهترین داوران است.»

به عبارت دیگر، از «صبر حسینی» در صورت عدم پذیرش انتقادها و پیشنهادهایش در مورد اصلاح سیاست‌ها در قالب «امر به معروف و نهی از منکر» سخنی به میان نیامده و نمی آید.

بازتاب عملی این فراز از وصیت نامه‌ی امام (ع) را در رفتار ایشان، از هنگام خروج از مدینه تا دوران حضور در مکه و حرکت به سوی کوفه و حوادث بین راه و واقعهی دردناک عاشورا، آشکارا می توان نشان داد که از سوی ایشان بارها مورد تأکید و تکرار قرار گرفته است. گاه با بیان واضح «به نفی اقدامات خشونت بار و مسلحانه» پرداخته است و گاه از همه ی راهکارهای عملی برای «جلوگیری از نبرد مسلحانه و خونریزی بین مسلمین» بهره گرفته و کاملا انعطاف عملی از خود نشان داده است.

البته برای جامعه‌ی شیعی که قرن‌های متمادی، از عالمان سنتی و روشنفکر خویش تحلیل دیگری را شنیده و به آن خو گرفته است، بسیار دشوار است که از واژگانی مثل «قیام حسینی» که به معنی و مفهوم «اقدام مسلحانه و ابتدائی»  و «شورش بر علیه حکومت ستمگر مرکزی» است، دوری گزیند و یا برداشتی دیگر را که نهایتا «گرفتار شدن یک مصلح در چنگ حکومتی ستمگر» را تصویر می کند و در پی اثبات آن است که: «حکومت ستمگر، به تهاجمی گسترده بر علیه یک منتقد مصلح و صلح‌طلب اقدام کرد و با تهدید به مرگ و بر هم زدن امنیت وی، سعی کرد تا او را وادار به تأیید سیاست و حکومت نامشروع خویش سازد و به زور از وی بیعت (رأی موافق) گیرد، تا از مقبولیت او برای تثبیت قدرت خود بهره جوید یا در نبردی نا برابر و تحمیلی، به دفاع از حقوق اولیه‌ی انسانی خود و یاران و خانواده‌اش برخیزد و کشته شود» [بپذیرد].

پی‌نوشت: فایل پی‌دی‌اف مقاله‌ی بالا رو می‌تونین از اینجا دانلود کنین: حسین (ع) جنگ‌طلب نبود

 Posted by at 12:36 pm
Nov 262012
 

شاید تا کسی تاریکی را تجربه نکند، شاید تا کسی در ظلمتْ راه را گم نکند و از ترسِ تنهایی در این کوره‌راه‌های تاریکْ جان‌به‌لب نشود، «قدر» نور را نداند. شاید به همین خاطر به آدمیزاد اختیار داده شده تا برود خودش را گم و گور کند؛ تا برود تنهایی و تاریکی را تجربه کند، که وقتی بازگشت آنوقت جور دیگری قدر نور را، قدر آرام و قرار را بداند. شاید به همین خاطر باشد که آدمیزاد می‌تواند چنان «قدری» بیابد که سجده فرشتگان بر او واجب شود…

پی‌نوشت: مطمئنا اینطور نیست که همه‌ی آدم‌ها باید تا انتهای ظلمات بروند تا ارزش نور را بدانند. بعضی‌ها هنوز قدم-از-قدم برنداشته همه چیز دستگیرشان می‌شود. بعضی دیگر باید خیلی زیاد در تاریکی پیش بروند تا بفهمند اوضاع از چه قرار است…

 Posted by at 8:11 am